Kamuda mazeret izni, bir kamu görevlisinin özel bir durumu veya mazereti nedeniyle belirli bir süreliğine izinli sayılmasıdır. Mazeret izni, genellikle acil ve beklenmedik durumlar için kullanılır, ve bu iznin süresi genellikle kısa olup, memurun çalıştığı kurumun ya da ülkenin mevzuatına bağlı olarak belirlenir.
Türkiye’de, kamuda çalışan memurlar için mazeret izni, Devlet Memurları Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmeliklerde düzenlenmiştir. Mazeret izni alabileceği durumlar arasında ölüm, evlenme, doğum, hastalık gibi beklenmedik veya özel durumlar yer alır.
- Temel Dayanak: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 104/C maddesi.
- Kimler Tarafından Verilir:
- Merkez teşkilatlarında atamaya yetkili amir (Örneğin: Bakan).
- İllerde Vali.
- İlçelerde Kaymakam.
- Yurt dışında diplomatik misyon şefi.
- Gerekli Şartlar:
- 104. madde (A) ve (B) fıkralarında belirtilen izinler dışında olmalıdır.
- Birim amirinin muvafakati gereklidir.
- Nasıl Kullanılır:
- Bir yıl içerisinde toptan veya bölümler halinde kullandırılabilir.
- İlk 10 gün izni sonrasında, öğretmenler hariç, zaruret halinde tekrar 10 gün daha izin verilebilir. Ancak bu ikinci izin, yıllık izinden düşer.
- Takdir Bağlılığı: İzni verme zorunluluğu yoktur, idarenin takdirine bağlıdır.
- Yıllık İzinle İlişkisi: İkinci kez verilen 10 günlük izin, yıllık izinden düşmektedir. İdareler, bu izni verirken memurun yıllık izin durumunu gözetmelidir.
Memurun genel izin durumu ve iş yükü göz önüne alınarak, bu iznin verilip verilmemesine karar verilmelidir. Ayrıca memurun talep ettiği izin için gerçekten mazeretinin olup olmadığı, bu izni talep etme sıklığı ve genel çalışma performansı gibi kriterler de değerlendirilmelidir.